KONFIGURACJA UBUNTU SERVER 18.04

I. Korzystanie z mechanizmu sudo.

Korzystanie z sudo

Na początku warto ustawić hasło do konta root. Należy wykonać polecenie sudo passwd root, a następnie podać hasło użytkownika administrator oraz dwukrotnie wpisać hasło do konta root.
sudo to taki mechanizm (polecenie), pozwalający na wykonywanie instrukcji czy też operacji na prawach root'a, wtedy gdy nie jesteśmy nim zalogowani. Wpisuje się go zawsze przed danym poleceniem konfiguracyjnym.
Jeśli nie chcemy wykorzystywać mechanizmu sudo to istnieją dwa inne sposoby na wykonywanie czynności konfiguracyjnych:

  • możemy wykorzystać konto użytkownika root - jest to opcja uznawana za mało bezpieczną
  • możemy uruchomić funkcję wykonywania poleceń na prawach użytkownika root dla danego użytkownika należącego do grupy sudo

Logowanie na konto root

Gdy jesteśmy zalogowani dowolnym użytkownikiem i chcemy zalogować się na konto root, to musimy wpisać polecenie
sudo login root
lub wylogować się naszym użytkownikiem poleceniem:
exit
i zalogować się użytkownikiem root

Korzystanie z praw root'a

Natomiast aby skorzystać z tej drugiej opcji, to należy wpisać polecenie sudo su i podać hasło naszego użytkownika. Należy pamiętać, że tylko użytkownik stworzony podczas instalacji należy do grupy sudo i on może z tej opcji korzystać

Nowy użytkownik

Stworzymy teraz nowego użytkownika informatykj i sprawdzimy, czy ma możliwość korzystania z polecenia sudo. Użyjemy do tego składni:
sudo adduser informatykj

Testowanie sudo

Zalogujemy się naszym nowym użytkownikiem poleceniem: sudo login informatykj i sprawdzimy, czy działa sudo. Spróbujmy ponownie zmienić hasło wykonując polecenie sudo passwd root. Oczywiście otrzymujemy odmowę

Dodawanie użytkownika do grupy sudo

Użytkownika, którego nie ma w grupie sudo należy do niej dodać. Można to zrobić na dwa sposoby:

  • edytujemy plik group poleceniem sudo nano /etc/group i tam dopisujemy naszego użytkownika do grupy sudo
  • wykonujemy polecenie usermod -G nazwa_grupy -a nazwa_użytkownika
Najpierw znowu musimy się przelogować na poprzedniego użytkownika i zastosujemy pierwszy sposób. Edytujemy plik poleceniem: sudo nano /etc/group i dopiszemy naszego użytkownika do grupy sudo. Zapisujemy zmiany i wychodzimy z edytora nano.
Gdybyśmy chcieli zastosować drugi sposób to należy wpisać polecenie usermod -G sudo -a informatykj

Testowanie sudo

Jeszcze raz logujemy się naszym użytkownikiem: sudo login informatykj i spróbujmy ponownie zmienić hasło wykonując polecenie sudo passwd root. Teraz operacja ta kończy się sukcesem

II. Aktualizacja Ubuntu Server 18.04.

Aktualizacja listy pakietów

Tak naprawdę zanim rozpoczniemy konkretną pracę na naszym nowym systemie, powinniśmy go zaktualizować. Sprawdzamy czy mamy dostęp do Internetu i wykonujemy polecenie: sudo apt update, aby zaktualizować listę pakietów

Aktualizacja pakietów

A następnie sudo apt upgrade aby zaktualizować nasz system. Trzeba po wydaniu polecenia jeszcze potwierdzić aktualizację

Aktualizacja pakietów.

I mamy naszą aktualizację pakietów przeprowadzoną poprawnie

III. Konfiguracja interfejsów sieciowych w Ubuntu Server 18.04.

Konfiguracja kart sieciowych

Aby sprawdzić nazwy naszych interfejsów sieciowych i ich ustawienia należy wydać polecenie ip a. Widzimy dwa fizyczne interfejsy sieciowe (enp0s3 i enp0s8) i jeden wirtualny z adresem pętli zwrotnej (lo). W programie Virtual Box pierwsza karta ma najczęściej nazwę enp0s3, a pozostałe enp0s8, enp0s9, oraz enp0s10. Interfejs enp0s3 ma już przypisany adres IP, ale przy enp0s8 nie ma żadnych ustawień. Przechodzimy do konfiguracji tego interfejsu

Konfiguracja interfejsu enp0s8

Ustawimy dla tej karty adres 10.80.80.1/24 Przypisanie adresu IP możemy wykonać na dwa sposoby.

  • możemy wykonać polecenie ip a add 10.80.80.1/24 dev enp0s8
  • możemy też zmodyfikować zawartość pliku, który znajduje się w katalogu /etc/netplan
Wykonamy to pierwszym sposobem. Widzimy, że adres został przypisany (choć adres pobierany z netplan też jest widoczny), ale ustawienia te nie są trwałe. Wystarczy wyłączyć kartę sieciową i ponownie ją włączyć i ustawienia znikają

Konfiguracja interfejsu enp0s8

Aby wyłączyć interfejs użyjemy polecenia ip l set enp0s8 down i widzimy, że nasz interfejs jest teraz włączony. Następnie włączamy go poleceniem ip l set enp0s8 up i widzimy stare ustawienia karty sieciowej

Konfiguracja interfejsu enp0s8

Zastosujemy teraz drugi, zalecany sposób i dokonamy zmian w pliku konfiguracyjnym, znajdującym się w: /etc/netplan. Warto przejść do tego katalogu i poleceniem ls -l sprawdzić nazwę tego pliku. Może on się nazywać nieco inaczej. U nas jest to 00-installer-config.yaml, więc edytujemy go poleceniem sudo nano /etc/netplan/00-installer-config.yaml

Konfiguracja interfejsu enp0s8

Ponieważ podczas instalacji systemu pierwszą kartę ustawilięmy na dhcp, a na drugą podaliśmy jakąś adresację, więc mamy ten plik fajnie wypełniony. Pierwszą kartę zostawiamy na dhcp (dhcp= true), a drugą zmieniamy na adresację 10.80.80.1/24, "haszujemy" bramę i zapisujemy zmiany. Pamiętajmy, żeby nie wstawiać zbędnych spacji czy też tabulacji, ponieważ ten netplan jest bardzo "czuły" na takie rzeczy

Konfiguracja interfejsów sieciowych

Aby nasze zmiany zostały zapisane, musimy "przeładować" netplan. Najpierw sprawdzamy poprawność pliku sudo netplan try, i jeśli nie ma błędów wydajemy drugie polecenie sudo netplan apply

Konfiguracja interfejsów sieciowych

I jeszcze raz sprawdzamy ustawienia kart sieciowych poleceniem ip a i widzimy, że adresacja jest właściwa

IV. Zmiana nazwy serwera w Ubuntu Server 18.04.

Zmiana nazwy serwera

Aby sprawdzić jak nazywa się nasz serwer, należy wykonać polecenie hostname lub hostname -f

Zmiana nazwy serwera

Aby zmienić nazwę serwera należy edytować dwa pliki i tam dokonać zmian. Najpierw wykonujemy polecenie sudo nano /etc/hostname, zmieniamy nazwę na serwer110 i zapisujemy zmiany

Zmiana nazwy serwera

Następnie edytujemy drugi plik poleceniem sudo nano /etc/hosts, zmieniamy nazwę na serwer110.egzamin.local i zapisujemy zmiany

Zmiana nazwy serwera

Aby nasze zmiany zostały wprowadzone to musimy zrestartować system. Po restarcie wszystko powinno być OK